Wat is dat? Grenzen aangeven? Kun jij dat?
“Of ik dat kan?”
“Nee, nog niet helemaal. Ondanks alle harde lessen tot nu toe. Ik ben er nu wel van bewust en weet dat dit nu mijn project moet zijn! Ik ben er dan ook druk mee bezig om het mij eigen te maken”
Met name mensen die een dienstbaar beroep hebben zoals therapeuten, artsen, verplegers en verpleegsters en zo nog veel meer is het heel erg moeilijk om zijn of haar eigen grenzen te herkennen, aan te geven en te bewaken. Maar ook voor degenen die hooggevoelig zijn. Wat denk je van degenen die hooggevoelig zijn en ook een beroep hebben waarin dienstbaarheid de boventoon voert.
Enkele typische kenmerken van uiterste dienstbaarheid en hooggevoeligheid zijn:
Zorgzaam en behulpzaam zijn.
Intuïtief aanvoelen wat er bij de ander speelt of hoe die zich voelt en dit graag willen oplossen.
Aandacht voor anderen en voor datgene wat zich afspeelt in hen.
Zo goed kunnen invoelen dat je de gevoelens zelf gaat ervaren.
Je hebt ook een brede interesse waardoor kiezen heel lastig is. Je overweegt alle opties die er zijn.
Je vindt het lastig om het onderscheid te maken tussen dat wat werkelijk jou is en dat wat van een ander is.
Heel vaak ben je zo op de ander en naar buiten gericht dat je zelf het verdriet of de verwarring gaat ervaren met een dusdanige intensiteit dat je niet weet waar het vandaan komt omdat jij je op dat moment niet realiseert of het iets van jezelf is of van een ander.
Deze gerichtheid naar buiten toe wordt gaandeweg steeds sterker en je vergeet jezelf. Je bent dan onvoldoende in contact met jezelf en je eigen behoeften. Je kunt dusdanig verwijderd raken van jezelf dat jij je eigen grenzen niet meer kan voelen en dus ook niet meer kan aangeven.
Maar waar blijf je dan zelf? Als jouw tijd en zorg naar anderen gaat, als je niet écht kiest, als die antennes naar buiten gericht blijven. Dan vullen anderen jouw leven in, bepalen anderen waar jij jouw tijd aan besteedt.
Aangeven van jouw grenzen is daarom heel belangrijk. Je creëert hierdoor praktische en mentale ruimte om die activiteiten te doen die je versterken, ontspannen en nieuwe energie geven. Want als jij jouw grenzen niet aangeeft, doet een ander dat ook niet voor je. Dan bepalen anderen wat jij met jouw tijd doet. En voor je het weet is die tijd om, is er weer een dag voorbij waarin je vergat om voor jezelf te zorgen. Of een week met teveel verplichtingen of een maand die voorbij vloog voordat jij het in de gaten had.
Maar het is makkelijker gezegd dan gedaan je grenzen aan te geven. Twee dingen maken het zeer lastig om het consequent te doen:
Je moet namelijk je eigen grenzen kennen, voelen en merken zodat je ze kunt waarnemen. Dat kan alleen door ook op jezelf gericht te zijn en door tijd te besteden met jezelf.
Ook moet jij je grenzen kunnen bepalen voor jezelf en aangeven aan de mensen om je heen. Dat kan zo moeilijk zijn. Aangeven aan de buitenwereld waar jou grenzen liggen is gewoon griezelig wanneer je voornamelijk op alles buiten jezelf gericht bent. Maar het kan!
Dit proces van je eigen grenzen leren kennen en respecteren, maar ook aangeven en communiceren met anderen gaat met vallen en opstaan. Regelmatig zul je terugvallen in je oude gedrag en dat voelt vaak zo vertrouwd aan dat je nauwelijks in de gaten hebt dat jij jezelf weer aan het kwijtraken bent.
Hier volgen een aantal eigenschappen die ik mijzelf heb aangeleerd om die terugval te kunnen monitoren ( en nog gebeurt het nog veel te vaak):
Luister naar je gevoel. Krijg je een benauwd of raar en of verontrustend gevoel ergens bij, neem dit dan serieus. Deze gevoelens zijn jouw graadmeters om aan te geven dat je wellicht op het punt staat iets te gaan doen of gaat kiezen. Ga dan extra bij jezelf te rade of je het echt wel wilt doen. Twijfel je? Neem dan geen besluit en kom er later op terug. Je kunt signalen ervaren als een brok in je keel, buikpijn en onrust. Tip: probeer te kijken met je hart. Je hart weet altijd exact wat je wel wilt en wat goed is voor je.
Neem de tijd en wees eerlijk naar jezelf. Waarom doe je iets? Voor jezelf of voor een ander, of omdat jij je verplicht voelt, of omdat iets zo hoort? Realiseer je dat het oké is. Iets voor een ander doen kan heel dankbaar zijn. Maar onderzoek dit bij jezelf. Zo leer jij jezelf beter kennen en leer je beter aanvoelen wanneer je een grens bereikt.
Neem de tijd om te kijken of je iets echt wilt. “Daar wil ik graag even over nadenken, dat overleg ik thuis even, ik kom er morgen bij je op terug”, zijn fijne zinnetjes om paraat te hebben op een vraag of een verzoek waar je niet direct op zit te wachten. Verlang niet van jezelf dat je overal meteen een antwoord op hebt.
Jij bent de enige die jou grenzen kan kennen en kan aangeven! De angst om je grens te stellen of “nee” te zeggen is vaak vele malen groter dan dat in de praktijk nodig blijkt. Het is geen zaak van leven en dood, al voelt het soms wel zo. Neem een besluit, communiceer dit en ervaar wat er gebeurt. Laat dat dan jouw leidraad zijn voor vervolgstappen in plaats van dat je blijft hangen in die angst.
Het lukt niet allemaal ineens. Wees niet te hard voor jezelf en blijf oefenen.
Er is geen goed of fout. Zie het resultaat dat je krijgt na een keuze of het stellen van een grens als een leermoment. Is dit de gewenste reactie? Zo nee, wat kun je dan doen om alsnog het gewenste resultaat te bereiken? Gun jezelf de ruimte om te spelen hiermee, te oefenen en te mogen leren.
Want jouw eigen leven is het allerbelangrijkste! Wanneer jij je er niet mee bezighoudt dan zul jij alle leiding over jouw leven aan de buitenwereld overhandigen. Jij ben degene die over jouw leven kan beschikken, die jou eigen leven mag invullen zoals het bij jou past en zoals het jou gelukkig maakt. Dan kun je op jouw beurt weer veel betekenen in het leven van anderen die het nodig hebben.
Maak van jouw eigen leven een leven vol activiteiten die jouw hart en ziel voeden, die je vreugde en energie geven. Jouw grenzen aangeven helpt je om dit te kunnen doen. Bij Regenesis Dronten help ik, Lot van Zuuk, jou graag om de belemmerende en blokkerende zaken los te laten zodat je weer een goed en gelukkig leven kan leiden.
Laat mij weten hoe jij het hebt gedaan! Tips zijn altijd welkom!!
Met hartegroet,
Lot van Zuuk
